Ratusz w Sandomierzu, datowany na rok 1349, jest nie tylko przykładem architektury gotyckiej, ale również symbolem historii tego miasta. Został wzniesiony niedługo po najeździe Litwinów, co czyni go jednym z najstarszych budynków w regionie. Początkowo jego plan był kwadratowy, a całość wieńczyła wysoka, ośmioboczna wieża.
W części południowej, która zachowała się z tego pierwszego etapu budowy, można podziwiać zegara słonecznego. W XVI wieku ratusz przeszedł kilka ważnych zmian, przekształcając się w dłuższy prostokąt. Wówczas nadano mu również attykę trójstrefową, której twórcą jest Jan Maria Padovano. Zdobienia w narożach attyki przedstawiają cztery stany, co dodaje budowli dodatkowego przepychu. Samą wieżę dobudowano w XVII wieku, wzbogacając całą kompozycję budynku.
Na południowej ścianie ratusza znajduje się zegara słonecznego, stworzony w technice sgraffito przez Tadeusza Przypkowskiego w 1958 roku. Przypkowski, znany jako były właściciel muzeum zegarów w Jędrzejowie, wykorzystał swoje umiejętności, aby stworzyć unikalne dzieło sztuki, które do dziś przyciąga wzrok turystów.
Przed południową fasadą budynku wschodniego możemy zobaczyć figurę Matki Boskiej Niepokalanej, pochodzi ona z 1776 roku i została ustawiona na pamiątkę misji świętej, która miała miejsce w 1770 roku. Dziś, ratusz jest siedzibą Urzędu Stanu Cywilnego, a w jego podziemiach działa klub „Lapidarium”. Przy wejściu do klubu znajduje się również wyjście z podziemnej trasy turystycznej, co czyni to miejsce jeszcze bardziej interesującym dla zwiedzających.
Nie można zapomnieć, że każdego dnia o godzinie 12.00 z wieży ratuszowej rozbrzmiewa hejnał sandomierski, dodając uroku temu znakomitemu przykładowi historycznej architektury.
Pomnik historii
W dniu 22 listopada 2017 roku, na mocy decyzji Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Andrzeja Dudy, z inicjatywy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Piotra Glińskiego, oraz po pozytywnej opinii Rady Ochrony Zabytków, sandomierski zespół architektoniczno-krajobrazowy został wpisany na prestiżową listę pomników historii.
Ten tytuł honorowy jest przyznawany zabytkom o wybitnej wartości historycznej, naukowej oraz artystycznej, które są uwiecznione w narodowej świadomości i mają istotne znaczenie dla naszej kultury. Obszar objęty tym zaszczytnym miano obejmuje:
- zabytki sandomierskiej starówki,
- bazylikę katedralną,
- sandomierskie kościoły: pw. Nawrócenia świętego Pawła,
- pw. św. Jakuba,
- pw. św. Michała,
- pw. św. Józefa,
- pw. Ducha Świętego,
- Dom Długosza,
- średniowieczny układ urbanistyczny miasta,
- Brama Opatowska,
- ratusz,
- Collegium Gostomianum,
- Wąwóz Królowej Jadwigi,
- Wąwóz Piszczele.
Wszystkie te miejsca i obiekty stanowią integralną część sandomierskiego dziedzictwa kulturowego, które jest cenione nie tylko na poziomie lokalnym, ale także krajowym.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 18.01.2013 r.]
- NID: Nota prasowa: „Sandomierz – historyczny zespół architektoniczno-krajobrazowy”. prezydent.pl, 22.11.2017 r. [dostęp 24.11.2017 r.]
- ks. Tomasz Lis: Sandomierskie zabytki pomnikiem historii. Gość Niedzielny, 23.11.2017 r. [dostęp 24.11.2017 r.]
- Nowe Pomniki Historii. prezydent.pl, 22.11.2017 r. [dostęp 24.11.2017 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Wyższe Seminarium Duchowne w Sandomierzu | Sandomierskie Towarzystwo Pasjonatów Fotografii | Collegium GostomianumOceń: Ratusz w Sandomierzu