Wyższe Seminarium Duchowne w Sandomierzu

---

Historia

„Diecezja krakowska. W 1639 roku ks. Mikołaj Leopoldowicz, który pełnił funkcję proboszcza parafii św. Piotra w Sandomierzu, zainicjował utworzenie Seminarium Duchownego dedykowanego formacji przyszłych kapłanów dla archidiakonatu sandomierskiego. To seminarium stanowiło jedno z sześciu takich miejsc w diecezji krakowskiej. Osobą odpowiedzialną za jego prowadzenie był właśnie ks. Leopoldowicz, który jednocześnie powierzył sprawowanie opieki nad placówką zakonnikom jezuitom. Po jego odejściu w 1639 roku, seminarium przeszło pod wyłączny zarząd Jezuitów i funkcjonowało w pełni do roku 1717. W tym okresie przeniesiono parafię z jezuickiego kościoła pw. św. Piotra do kolegiaty sandomierskiej, co skutkowało stopniowym spadkiem liczby alumnów. W 1773 roku, po rozwiązaniu zakonu jezuitów, alumni zostali przetransferowani do domu księży emerytów, finansując swoje potrzeby z funduszy kapitulnych. Dwa lata później, w wyniku likwidacji majątku seminaryjnego, alumni zostali przeniesieni do seminarium w Kielcach.

Diecezja sandomierska powstała 30 czerwca 1818 roku na mocy bulli papieża Pius VII pod tytułem „Ex imposita Nobis”. W 1820 roku, przy diecezji, powstało Wyższe Seminarium Duchowne. Z powodu braku odpowiednich lokali, seminarium zostało tymczasowo umiejscowione w Domu Księży Emerytów znajdującym się obok dzwonnicy katedralnej.

W 1903 roku rząd rosyjski postanowił zlikwidować klasztor benedyktynek przy ulicy Gołębickiej (obecnie Żeromskiego) z zamiarem przekształcenia go na potrzeby urzędów powiatowych. Na tym etapie, biskup Aleksander Zwierowicz złożył prośbę o przekazanie obiektów klasztornych dla potrzeb seminarium, oferując dotychczasowy budynek seminaryjny na cele rządowe. Rząd zgodził się na tę propozycję, co umożliwiło przeniesienie Seminarium Duchownego do obecnej lokalizacji w 1904 roku.

W latach 1998–1999 budynek Wyższego Seminarium Duchownego przeszedł znaczny remont, aby w trakcie wizyty papieża Jana Pawła II w Sandomierzu 12 czerwca 1999 roku móc godnie przyjąć zaproszonych gości.

1 stycznia 2007 roku, dzięki dekretowi biskupa Andrzeja Dzięgi, zbiory Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego zostały połączone z Biblioteką i Archiwum Kapituły Katedralnej oraz Archiwum Diecezjalnym, tworząc w ten sposób Bibliotekę Diecezjalną.

Osobny artykuł: Kościół św. Michała Archanioła w Sandomierzu.

Rektorzy

Na przestrzeni lat funkcję rektora Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu pełnili różni duchowni, z których każdy wniósł coś wyjątkowego do wspólnoty seminaryjnej. Oto lista rektorów, którzy zostawili trwały ślad w historii tej uczelni:

• 1820–1827: ks. Jan Nepomucen Ratyński,
• 1827–1830: ks. Józef Czekajowicz,
• 1830–1831: bp Klemens Bąkiewicz,
• 1831–1835: ks. Kazimierz Stokowski,
• 1835–1836: ks. Atanazy Pętkowski,
• 1836–1838: ks. Karol Teliga,
• 1838–1846: ks. Jakub Gierasiński,
• 1846–1852: ks. Tomasz Markowski,
• 1852–1855: ks. Jakub Gierasiński,
• 1855–1864: ks. Antoni Misiórski,
• 1864–1866: ks. Konstanty Foltański,
• 1866–1874: ks. Jan Krupiński,
• 1875–1877: ks. Paweł Słabowski,
• 1878–1895: ks. Józef Kijanka,
• 1895–1907: ks. Marian Józef Ryx,
• 1907–1918: ks. Paweł Franciszek Kubicki,
• 1918–1956: ks. Adam Szymański,
• 1956–1973: ks. Władysław Krawczyk,
• 1976–1987: ks. Marian Zimałek,
• 1987–2004: ks. Kazimierz Skawiński,
• 2004–2016: ks. Jan Biedroń,
• 2016–2023: ks. Rafał Kułaga,
• 2023 – nadal: ks. Michał Powęska.

Każdy z rektorów wniósł istotny wkład w rozwój oraz duchowe kształcenie studentów. Przez lata ich przewodnictwo przyczyniło się do kształtowania wartości i etyki wśród przyszłych duchownych.

Absolwenci

W kontekście omawiania absolwentów, warto zwrócić uwagę na niezwykle istotną kategorię, jaką stanowią absolwenci Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu.

---

Oceń: Wyższe Seminarium Duchowne w Sandomierzu

---