Andrzej Schinzel

---

Życiorys

Andrzej Schinzel, syn lekarza Zygmunta Schinzla (1887–1974) oraz artystki malarki Wandy Marii z d. Świeżyńskiej (1905–2001), był także bratem szachisty Władysława Schinzla. Jako czternastolatek, w dziewiątej klasie tzw. jedenastolatki, odniósł sukces, zajmując pierwsze miejsce podczas II Olimpiady Matematycznej (1950/51).

W 1958 roku zakończył swoją edukację na Wydziale Matematycznym Uniwersytetu Warszawskiego, a dwa lata później obronił doktorat pod opieką prof. Wacława Sierpińskiego. W latach 1960–1961 odbył stypendium Fundacji Rockefellera w Cambridge i Uppsali. W ciągu swojej kariery uzyskał habilitację w 1962, a status profesora nadzwyczajnego w 1967, przechodząc na profesora zwyczajnego w 1974 roku. Od 1979 roku był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a w 1994 roku uzyskał status członka rzeczywistego.

Andrzej Schinzel związał swoje życie zawodowe z Instytutem Matematycznym Polskiej Akademii Nauk, gdzie przez długie lata pełnił funkcję kierownika Zakładu Teorii Liczb oraz przewodniczącego Rady Naukowej tego instytutu. Dodatkowo był aktywnym członkiem Komitetu Głównego Olimpiady Matematycznej. Przez czterdzieści lat pełnił rolę wydawcy czasopisma „Acta Arithmetica”. Wśród jego doktorantów znalazł się m.in. prof. Henryk Iwaniec.

Był członkiem i aktywnym uczestnikiem Polskiej Akademii Umiejętności od 2004 roku, a także członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Uznano go również za członka honorowego Węgierskiej Akademii Nauk, Polskiego Towarzystwa Matematycznego oraz Towarzystwa Naukowego Sandomierskiego. Jako członek korespondent działał w Austriackiej Akademii Nauk i Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina. Dodatkowo Schinzel był protektorem Archikonfraterni Literackiej w Warszawie.

Warto zaznaczyć, że trzykrotnie (w 1993, 2001 oraz 2003 roku) brał udział w letnich seminariach w rezydencji papieskiej w Castel Gandolfo, co miało miejsce na zaproszenie Jana Pawła II.

28 sierpnia 2021 roku Andrzej Schinzel znalazł swój wieczny spoczynek w grobie rodzinnym na Cmentarzu Katedralnym w Sandomierzu.

Dorobek naukowy i zainteresowania badawcze

Andrzej Schinzel to wybitny matematyk, który w swojej karierze opublikował około 300 prac, zarówno na polskim, jak i międzynarodowym rynku naukowym. Jego badania obejmowały różnorodne aspekty teorii liczb, w tym:

• analityczną teorię liczb,
• algebraiczną teorię liczb,
• równania diofantyczne,
• geometrię liczb, z szczególnym uwzględnieniem algebraicznych i arytmetycznych aspektów wielomianów.

Poza pracą naukową, współpracował z Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, gdzie prowadził jeden z wykładów popularnych w ramach serii „Drogi do rzeczywistości”. Z jego zaangażowaniem w krajowe środowisko naukowe wiąże się również działalność w Polskim Towarzystwie Matematycznym, w którym w latach 1981–1983 pełnił funkcję wiceprezesa. W 2009 roku otrzymał tytuł członka honorowego tego stowarzyszenia.

Do jego różnorodnych działań należało również uczestnictwo w redakcjach oraz badania z zakresu historii nauki. Pełnił on funkcję redaktora w czasopismach takich jak „Antiquitates Mathematicae” oraz „Acta Arithmetica”.

Publikacje książkowe

Andrzej Schinzel, wybitny matematyk, jest autorem wielu znaczących publikacji w dziedzinie matematyki. Poniżej przedstawiamy listę jego książek oraz współpracy z innymi autorami:

• 1964: Elementary theory of numbers, Państwowe Wydawnictwo Naukowe (wraz z Wacławem Sierpińskim),
• 1976: Wacław Sierpiński, Iskry,
• 1982: The number of zeros of polynomials in valuation rings of complete discretely valued fields, Instytut Matematyczny PAN,
• 1982: Selected topics on polynomials, University of Michigan Press,
• 1993: On reducible trinomials, Instytut Matematyczny PAN,
• 2000: Polynomials with special regard to reducibility, Cambridge University Press,
• 2005: On weak automorphs of binary forms over an arbitrary field, Instytut Matematyczny PAN (wraz z Jerzym Browkinem),
• 2007: Elementary, analytic and geometric number theory, European Mathematical Society (wraz z Henrykiem Iwańcem),
• 2007: Andrzej Schinzel – Selecta, European Mathematical Society, redaktorzy: Henryk Iwaniec, Władysław Narkiewicz, Jerzy Urbanowicz (dwa tomy).

Odznaczenia i wyróżnienia

Zaszczyty państwowe i samorządowe

Andrzej Schinzel, znakomity przedstawiciel polskiej nauki i kultury, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami. Wyróżnienia te obejmują Krzyż Komandorski, który otrzymał w 2002 roku, a także Krzyż Oficerski oraz Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Ponadto, przyznano mu Medal Komisji Edukacji Narodowej oraz Krzyż „Pro Ecclesia et Pontifice”. W 2016 roku zasłużył na tytuł honorowego obywatela Sandomierza, co jest dużym zaszczytem w jego karierze.

Doktoraty honorowe

W uznaniu jego wybitnych osiągnięć naukowych, Andrzej Schinzel został odznaczony także tytułami doktora honoris causa. Jego lista wyróżnień w tej dziedzinie obejmuje m.in. Uniwersytet w Caen, gdzie otrzymał ten zaszczytny tytuł w 1998 roku. Kolejnym znaczącym wydarzeniem w jego karierze było przyznanie mu tytułu doktora honoris causa na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w dniu 19 grudnia 2011 oraz na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, gdzie zaszczytny tytuł nadano mu 23 lutego 2012 roku.

Inne nagrody

W dorobku Andrzeja Schinzela znajdują się również różne nagrody i odznaczenia, które podkreślają jego wkład w rozwój nauki i edukacji. W 1982 roku został uhonorowany Medalem im. Wacława Sierpińskiego, a dekadę później, w 1992 roku, otrzymał Medal im. Stefana Banacha. Te wyróżnienia są świadectwem jego wyjątkowych osiągnięć w dziedzinie matematyki i działań w obszarze edukacji.

---

Oceń: Andrzej Schinzel

---