Barbara Jagiellonka, urodzona 15 lipca 1478 roku w Sandomierzu, a zmarła 15 lutego 1534 roku w Dreźnie, była niezwykle ważną postacią w historii Polski i Litwy. Jako królewna polska oraz księżniczka litewska, jej życie toczyło się na skrzyżowaniu istotnych wpływów politycznych i kulturowych w ówczesnej Europie.
Od 1500 roku pełniła rolę księżnej Saksonii, będąc żoną Jerzego Brodatego. Barbara była córką Kazimierza Jagiellończyka oraz Elżbiety Rakuszanki, co czyniło ją częścią jednej z najpotężniejszych dynastii w regionie.
Jej małżeństwo z Jerzym Brodatym miało na celu wzmocnienie sojuszy między Polską a Saksonią, co ukazuje przywiązanie do polityki małżeństw dynastycznych, które były kluczowym elementem ówczesnych relacji między państwami.
Życiorys
Barbara Jagiellonka przyszła na świat 15 lipca 1478 roku jako szósta córka Kazimierza IV Jagiellończyka, który pełnił rolę króla Polski oraz wielkiego księcia Litwy. Jej matką była Elżbieta Rakuszanka, pochodząca z czeskiej i węgierskiej rodziny królewskiej. Z strony ojca jej przodkami byli Władysław Jagiełło i Zofia Holszańska, natomiast ze strony matki Barbara dziedziczyła po Albrechcie Habsburgu oraz Elżbiecie Luksemburskiej. Królewna miała dwanaścioro rodzeństwa, z czego dwie siostry odeszły w dzieciństwie.
Chrzest Barbary miał miejsce 26 lipca 1478 roku, a ceremonii przewodniczył biskup krakowski Jan Rzeszowski w kościele Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu.
11 sierpnia 1496 roku w Krakowie Barbara została zaręczona z Jerzym, synem i następcą księcia Saksonii Albrechta Odważnego. Jan Olbracht podjął decyzję o ustaleniu posagu dla swojej siostry na 32 tysiące florenów węgierskich. W dniu 21 listopada 1496 roku, w kościele Świętego Tomasza w Lipsku, zawarła związek małżeński z Jerzym. W wyniku tego małżeństwa, w 1500 roku, mąż Barbary objął tron księcia Saksonii po śmierci swojego ojca.
Barbara Jagiellonka zmarła 15 lutego 1534 roku w Dreźnie, a jej ciało zostało pochowane 8 dni później w podziemiach kaplicy Świętego Jerzego w katedrze w Miśni. W jej testamencie, który powstał 2 września 1531 roku, zdecydowała o przekazaniu majątku mężowi, natomiast kolegiacie w Miśni ofiarowała złoty krzyż. Po jej śmierci, jej mąż nie podejmował decyzji o ponownym małżeństwie i odszedł 5 lat później. Kolejnym księciem Saksonii został szwagier Barbary, ponieważ wszyscy jej synowie zmarli przed ojcem.
Potomstwo
Barbara Jagiellonka i Jerzy Brodaty doczekali się dziesięciorga potomstwa, które miało znaczący wpływ na dalsze losy rodziny i politykę w regionie. Oto lista ich dzieci:
- Krzysztof, ur. 8 września 1497, zm. 5 grudnia 1497,
- Jan, ur. 24 sierpnia 1498, zm. 11 stycznia 1537,
- Wolfgang, ur. 1499, zm. 12 stycznia 1500,
- Anna, ur. 21 stycznia 1500, zm. 23 stycznia 1500,
- Krzysztof, ur. i zm. 27 maja 1501,
- Agnieszka, ur. 7 stycznia 1503, zm. 16 kwietnia 1503,
- Fryderyk, ur. 15 marca 1504, zm. 26 lutego 1539,
- Krystyna saska, ur. 25 grudnia 1505, zm. 15 kwietnia 1549 – od 1523 żona Filipa Wielkodusznego, landgrafa Hesji,
- Magdalena, ur. 7 marca 1507, zm. 28 stycznia 1534 – od 1524 żona Joachima II, elektora brandenburskiego,
- Małgorzata, ur. 7 września 1508, zm. 1510.
Literatura uzupełniająca
W literaturze polskiej niezwykle istotnym dziełem jest biografia Barbary Jagiellonki, która pojawia się w różnych opracowaniach historycznych. Warto zwrócić uwagę na publikację autorstwa Fryderyka Papée, umieszczoną w Polskim Słowniku Biograficznym, tomie pierwszym, wydanej w 1935 roku przez Polską Akademię Umiejętności, z siedzibą w Krakowie. Publikacja ta, z numerem strony 293, stanowi cenne źródło wiedzy.
Warto dodać, że dzieło to zostało następnie wznowione. Reprint ukazał się w 1989 roku, nakładem Zakładu Narodowego im. Ossolińskich w Krakowie, a jego ISBN to 83-04-03484-0. To wydanie również cieszy się uznaniem w środowiskach naukowych i jest polecane wszystkim interesującym się historią tej postaci.
Przypisy
- a b c d e f g h i j ZygmuntZ. Wdowiszewski ZygmuntZ., Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce, 2005 r., s. 130-131, ISBN 83-918497-2-4.
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Teresa Jackowska | Józef Lubomirski (1704–1755) | Grzegorz GielerakOceń: Barbara Jagiellonka