Andrzej Cebula to wyróżniający się polski pisarz oraz regionalista, który urodził się 23 lipca 1954 roku w Sandomierzu. Jego działalność obejmuje wiele dziedzin, w tym dziennikarstwo, przewodnictwo oraz szkolenie w zakresie przewodnictwa turystycznego w Polskim Towarzystwie Turystyczno-Krajoznawczym (PTTK).
Warto zaznaczyć, że w 2006 roku otrzymał on srebrną honorową odznakę PTTK, co podkreśla jego wkład w rozwój przewodnictwa w Polsce. Natomiast w roku 2023 został uhonorowany odznaką honorową „Zasłużony Przewodnik PTTK”, co jest dowodem na jego zaangażowanie i pasję w dziedzinie turystyki i przewodnictwa.
Życiorys
Andrzej Cebula to postać o bogatej historii. Syn Stanisława i Anny Kwiecień, w latach 1961–1969 kształcił się w Szkole Podstawowej w Złotej, mieszczącej się w powiecie sandomierskim. Po ukończeniu podstawówki, kontynuował naukę w sandomierskim Technikum Budowlanym, które ukończył w 1974 roku. Dalsze etapy jego edukacji obejmowały studia z zakresu górnictwa odkrywkowego w krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej im. S. Staszica.
Po ukończeniu studiów, rozpoczął pracę jako sztygar zmianowy w kopalni siarki w Piasecznie, gdzie zdobywał cenne doświadczenie zawodowe. W 1997 roku postanowił poświęcić się przewodnictwu turystycznemu, stając się przewodnikiem świętokrzyskim PTTK. Dwa lata później uzyskał status instruktora przewodnictwa PTTK. Jego zaangażowanie w działalność PTTK objawiło się również poprzez członkostwo w Komisji Rewizyjnej Wojewódzkiego Porozumienia Oddziałów PTTK Regionu Świętokrzyskiego w Kielcach.
W latach 2013–2017 pełnił funkcję członka Zarządu Oddziału PTTK w Sandomierzu oraz w tym samym okresie zasiadał w Zarządzie Koła Przewodników Świętokrzyskich. Jego aktywność nie ograniczała się tylko do przewodnictwa; był również prezesem Fundacji Kultury i Tradycji Europejskiej Paradosi w Sandomierzu w latach 2011–2013. Dodatkowo, jest redaktorem naczelnym i wydawcą lokalnego czasopisma Sandomierska Strefa.
Od 2013 roku Andrzej Cebula pełni rolę prezesa regionalnego Stowarzyszenia Sandomierska Strefa, które ma swoją siedzibę w Andruszkowicach koło Sandomierza. Poza doświadczeniem zawodowym, jest pasjonatem kolekcjonowania starych przedmiotów użytkowych, a w jego zbiorach znajdują się między innymi liczne żelazka na węgiel i duszę. Interesuje się także historią Sandomierszczyzny.
Jego zaangażowanie i działalność społeczną dostrzegli także inni, dzięki czemu był nominowany do tytułu człowieka roku województwa świętokrzyskiego w latach 2013 i 2014. Ponadto, w 2015 roku otrzymał wyróżnienie w XXVI edycji Konkursu o Nagrodę i Medal Zygmunta Glogera w Łomży. Również zasłużył na nominacje do honorowych tytułów „Sandomierzanin Roku 2016” oraz „Sandomierzanin Roku 2017”.
Odznaczenia
Andrzej Cebula ma na swoim koncie liczne odznaczenia, które podkreślają jego osiągnięcia oraz wkład w różne dziedziny. Otrzymał Brązowy i Srebrny Krzyż Zasługi, a także Srebrną Odznakę Honorową „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych”. W 2021 roku przyznano mu Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co jest wielkim wyróżnieniem za działania na rzecz kultury.
Twórczość
Samodzielne publikacje książkowe
Andrzej Cebula jest autorem wielu książek, z których każda wnosi coś unikalnego do polskiej literatury lokalnej. W jego dorobku znajduje się monografia zatytułowana Andruszkowice, opublikowana w Sandomierzu w 2011 roku, oznaczona numerem ISBN 978-83-62661-23-7.
Kolejną istotną pracą jest wydana w 2012 roku publikacja Figury, krzyże i kapliczki przydrożne w gminie Samborzec, z numerem ISBN 978-83-62661-82-4. Oprócz tego, w 2014 roku, światło dzienne ujrzała Gorzyczany, która również jest monografią miejscowości, z ISBN 978-83-7950-263-9.
W 2015 roku Cebula przygotował Zarys historyczny miejscowości gminy Samborzec, wydany pod ISBN 978-83-8064-080-1. Jego prace zawierają także Słownik gwary sandomierskiej, który pojawił się w dwóch wersjach, w 2017 i 2018 roku, odpowiednio z numerami ISBN 978-83-8064-243-0 oraz 978-83-8064-513-4.
Najnowsza z jego książek, Kiedy dojrzeją porzeczki?, została opublikowana w 2020 roku i ma numer ISBN 978-83-8064-817-3, a pozycja Jarmark w Sandomierzu ukazała się w 2022 roku, z ISBN 978-83-8064-860-9.
Publikacje we współautorstwie i wydawnictwach zbiorowych
Oprócz samodzielnych prac, Andrzej Cebula współtworzył kilka interesujących publikacji. Wśród nich znajduje się Samborzeckie urokliwości, która ukazała się w Samborzcu w 2011 roku.
Ponadto, w jego karierze znalazł się także udział w publikacji dotyczącej Historii zmagań wojennych w 1809 roku. Bitwa Wrzawska, opublikowanej w Sandomierzu w 2009 roku.
W latach 2011-2014 na łamach Czasopisma „Sandomierska Strefa”, zredagowanego przez Andrzeja Cebulę, pojawiły się istotne artykuły, w tym i tego z 2015 roku, który został wydany w Sandomierzu w 2016.
W kolejnych latach publikowano kolejne numery tegoż czasopisma, jak chociażby edycja z 2016 roku, która doczekała się wydania również w 2017 roku.
Wstępy i posłowia
Andrzej Cebula ma zaszczyt być także autorem wstępu do publikacji Małgorzata Ogorzałek, Andrzej Sarwa – dorobek i osiągnięcia w 40. rocznicę pracy twórczej. Książka ta, na którą wstęp napisał Cebula, wydana została w 2015 roku z ISBN 978-83-60084-25-0.
Czasopisma i gazety
W swoim dorobku Andrzej Cebula zgromadził także kilkadziesiąt artykułów, które były publikowane w różnych czasopismach oraz gazetach. Wśród nich warto wymienić Sandomierską Strefę (Sandomierz-Andruszkowice), Tygodnik Nadwiślański (Tarnobrzeg) oraz Zeszyty Przewodnickie Koła Przewodników PTTK w Sandomierzu.
Przypisy
- Sandomierska Strefa [online], blogspot.com [dostęp 22.04.2024 r.]
- „Chce, by pamięć nie zginęła. Andrzej Cebula, regionalista, przewodnik zaprezentował kolejną książkę o gminie Samborzec”: [w:] „Echo dnia” [dostęp 14.09.2023 r.].
- „Gorzyczany, wioska w gminie Samborzec, ma swoją monografię”: [w:] „Echo dnia” [dostęp 14.09.2023 r.]
- „Czasopismo "Sandomierska Strefa" 2011-2014 / [redaktorzy tomu Andrzej Cebula, Zofia Kołodziejska, Elżbieta Sarwa, Andrzej Sarwa, Marta Szpyra, Marian Więcław]: - https://katalog.mbpstalowawola.pl/sowacgi.php?KatID=0&typ=record&001=StaWo_MBP18000394 [dostęp 14.09.2023 r.]
- „Kto zostanie Sandomierzaninem roku?”: [w:] „Radio Kielce” [dostęp 14.09.2023 r.]
- „Znamy nazwiska osób nominowanych do tytułu Sandomierzanina Roku 2017”, [w:] „Echo dnia” [dostęp 14.09.2023 r.]
- Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Rzeczypospolitej Polskiej, Legitymacja Nr 3524, Warszawa 29.03.2021 r.: Pan Andrzej Waldemar Cebula otrzymuje Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
- Legitymacja Nr 1088/23 z dnia 10.02.2023 r. wystawiona przez Zarząd Główny, Komisję Przewodnicką PTTK w Warszawie, podpisana przez Przewodniczącego Komisji Przewodnickiej i Prezesa Zarządu Głównego PTTK.
- Andrzej Waldemar Cebula wstąpił do PTTK w roku 1997 jako przewodnik po Ziemi Sandomierskiej, nr legitymacji 51026; Andrzej Waldemar Cebula, przewodnik terenowy po województwie świętokrzyskim, rok nadania 2007, nr aktualnej legitymacji 295/XI/2021; Andrzej Waldemar Cebula, pilot wycieczek, rok nadania 2007, nr legitymacji 272; Andrzej Waldemar Cebula, instruktor przewodnictwa PTTK, rok nadania 2009, nr legitymacji 89/1XIII/TM.
- Andrzej Waldemar Cebula, Świadectwo Ukończenia Szkoły Podstawowej w Złotej, powiat Sandomierski, Nr 5, z dnia 14.06.1969 r.
- Andrzej Waldemar Cebula, Świadectwo Dojrzałości Technikum Zawodowego: Technikum Budowlanego w Sandomierzu, Nr 350/3/74, z dnia 08.06.1974 r.
- Andrzej Waldemar Cebula, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica, 30-059 w Krakowie, Dziekanat Wydziału Górniczego, Nr 9061/76/77, z dnia 29.10.1977 r.
- Polska Rzeczpospolita Ludowa. Legitymacja Nr 3590-83-39, Warszawa 16.11.1983 r. Uchwałą Rady Państwa Ob. Cebula Andrzej s. Stanisława odznaczony został Brązowym Krzyżem Zasługi.
- Polska Rzeczpospolita Ludowa. Legitymacja Nr 3414-88-13, Warszawa 26.10.1988 r. Uchwałą Rady Państwa Ob. Cebula Andrzej s. Stanisława odznaczony został Srebrnym Krzyżem Zasługi.
- Polska Rzeczpospolita Ludowa. Legitymacja Nr 1870/85, Warszawa 05.06.1985 r. Minister Budownictwa i przemysłu Materiałów Budowlanych decyzją z dnia 05.06.1985 r. został wyróżniony Cebula Andrzej s. Stanisława Srebrną Odznaką „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych.
- Kapituła Nagrody i Medalu Zygmunta Glogera, przyznaje Panu Andrzejowi Cebuli wyróżnienie i medal za społecznikowska pasję w dokumentowaniu tradycji Ziemi Sandomierskiej. Podpisali: Przewodniczący Kapituły prof. dr hab. Janusz Tazbir, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr hab. Małgorzata Omilianowska, Łomża-Warszawa w październiku 2015.
- Glogery 2015 wręczone: https://www.wrotapodlasia.pl/pl/kultura/kultura_sztuka/glogery-2015-wreczone.html [dostęp 14.09.2023 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Krzysztof Fus | Jarosław Staniek | Mieczysław Szpakiewicz | Ewa Sierokosz | Samuel Finkelstein | Jan Skarbek-Malczewski | Helena Kurcyusz | Jerzy Potrzebowski | Maria Baliszewska | Grzegorz Wilkowski | Leszek Dziarek | Andrzej Sarwa | Jerzy Lichacz | Helena Janina Pajzderska | Jadwiga Polanowska-Misiorny | Dariusz Sitek | Agnieszka KawiorskaOceń: Andrzej Cebula