Dworek Cypriana Strużyńskiego


Dworek Cypriana Strużyńskiego to niezwykle ważny element historii Sandomierza, usytuowany przy ulicy Zawichojskiej 2. Został zbudowany w 1861 roku z inicjatywy Matyldy i Cypriana Strużyńskich, ówczesnych właścicieli rozległej nieruchomości znajdującej się w pobliżu Bramy Opatowskiej. Projektantem tego wyjątkowego zespołu dworskiego był Jan Lasota, architekt powiatowy, który stworzył harmonijną kompozycję składającą się z dworku, oficyny oraz budynków gospodarczych.

Interesującym jest fakt, że do budowy dworu wykorzystano cegłę pochodzącą z rozbiórki XV-wiecznej Bramy Zawichojskiej, która zawaliła się w 1857 roku. Dzięki decyzji władz miejskich, cegła ta mogła być używana na nowe budowy, co nadaje szczególny charakter całemu obiektowi.

Po zakończeniu budowy, Cyprian i Matylda przenieśli się z ich poprzedniego miejsca zamieszkania na Przedmieściu Opatowskim do nowego dworku. Budynek był konstrukcją murowaną, parterową, z centralnym ryzalitem na fasadzie północnej. Wejście główne znajdowało się od strony południowej i prowadziło do ganku z daszkiem opartym na drewnianych słupach. Wnętrza dworku charakteryzowały się układem amfiladowym, a każdy z pokoi miał przynajmniej dwa okna.

W latach 90. XIX wieku Cyprian Strużyński podjął decyzję o rozbudowie dworu, dodając skrzydła o drewnianej konstrukcji zarówno od północy, jak i południa. Zmiana ta znacznie wpłynęła na jego pierwotny wygląd. Po śmierci Cypriana w 1901 roku oraz jego żony Matyldy w 1910 roku, majątek został podzielony w 1921 roku, a większa część gruntów została sprzedana jako działki budowlane.

W dworku Strużyńskich często gościł Andrzej Strug, znany pisarz i polityk, który był powiązany rodzinne z rodziną Strużyńskich. Inne znaczące postacie, takie jak generał Józef Dowbor-Muśnicki, również odwiedzali to miejsce, co podkreśla historyczne znaczenie dworku.

W 1959 roku zespół dworski został wpisany do rejestru zabytków ówczesnego województwa kieleckiego, chociaż pozostawał w prywatnym rękach. Po wielu latach zaniedbań, w 2001 roku obiekt został zakupiony przez prywatnych inwestorów, którzy przeprowadzili gruntowne prace remontowo-konserwatorskie. Dziś mieści się w nim „Hotel Sarmata”, który kontynuuje tradycje gościnności w tym ważnym historycznym miejscu.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 16.05.2023 r.]
  2. Matylda Franciszka Strużyńska. geni.com

Pozostałe obiekty w kategorii "Zabytki":

Brama Opatowska | Zamek w Sandomierzu

Oceń: Dworek Cypriana Strużyńskiego

Średnia ocena:4.74 Liczba ocen:20