Kopiec Salve Regina to nietuzinkowy obiekt, który znajduje się w malowniczym Sandomierzu, zaledwie 1,5 km od tętniącego życiem rynku miejskiego. Jest to majestatyczne wzgórze, które – zgodnie z tradycją – uznawane jest za kopiec. Jego podstawa ma średnicę wynoszącą około 40 metrów, natomiast wysokość tego imponującego miejsca przekracza 11 metrów.
Na samym szczycie kopca wznosi się figura, która przedstawia Matkę Boską z Dzieciątkiem, ozdobioną misterną płaskorzeźbą. Ta wyjątkowa atrakcja przyciąga turystów oraz osoby poszukujące duchowych wrażeń.
Historia
Przeznaczenie „kopca” budzi wiele zagadnień i niejasności, co sprawia, że temat ten jest przedmiotem licznych spekulacji. Istnieją różnorodne teorie na temat jego powstania i funkcji. Jedna z hipotez mówi, że może to być kurhan z czasów kultury trzcinieckiej. Inna teoria wskazuje na genetyczną identyczność kopca z małopolskimi kurhanami, szczególnie w kontekście kopca Krakusa oraz Wandy.
Można także przypuszczać, że wzgórze nosi ślady przedpiastowskiej kultury i może stanowić grób wodza lub założyciela osady, której ślady możemy znaleźć w Sandomierzu. W latach 1971-1982 przeprowadzono badania archeologiczno-geologiczne, które obaliły teorie o usypisku jako przyczynie powstania kopca. W wyniku odwiertów ustalono, że większość struktury wzgórza powstała wskutek naturalnych procesów geologicznych. Na niewielkiej głębokości odkryto warstwy gleby, które ukazują zgodność z otoczeniem i nie mają związków z działalnością człowieka.
Jednak badania nie wykluczają wpływu ludzkiego na jego kształt. W okolicy wierzchołka wzgórza znaleziono pochówek związany z kulturą złocką, co może wskazywać na obecność innych. Ukształtowanie ostrosłupa oraz lokalne nazewnictwo odniesione do pobliskiego osadnictwa mogą wskazywać, że miejsce to spełniało funkcje pogańskich miejsc kultu. Znaczenie figury oraz napisu na wzgórzu łączy się z wydarzeniami związanymi z konfederacją barską.
Legendy
Powstanie kopca jest z kolei obudowane tajemnicą i legendą o najazdach tatarskich na Sandomierz, które miały miejsce w okresie rozwoju miasta. Podobno, według legendy, w trakcie jednego z takich ataków Tatarzy dokonali straszliwej zbrodni, zabijając 49 dominikanów. W odpowiedzi na tę tragedię, wół klasztorny postanowił się zemścić. Uciekł z obory i podążył za najeźdźcami. Niestety, nie był w stanie ich dogonić, więc zatrzymał się nad Wisłą i, w akcie wściekłości, zaczynając ryć nogami w ziemi, wykuł spory pagórek, na którym kopytem wypisał słowa „Salve Regina”, które pozostają tam do dziś.
Przypisy
- Wzgórze Salve Regina w Sandomierzu – Odkrywcza Turystyka [online], odtur.pl [dostęp 09.07.2022 r.]
- Wzgórze Salve Regina – Powiat Sandomierski [online], www.powiat.sandomierz.pl [dostęp 09.07.2022 r.]
- Z badań powierzchniowych na terenie miasta Sandomierza, [w:] Aleksander A. Gardawski, Wiadomości Archeologiczne, t. XXII, 1955, s. 92-96 [dostęp 10.03.2024 r.]
- a b c d e Sandomierski „kopiec” Salve Regina w świetle wyników ostatnich badań, [w:] Andrzej A. Buko, Archeologia Polski, t. XXVIII, 1983, ISSN 0003-8180
Oceń: Kopiec Salve Regina