Góry Pieprzowe

Geologicznie, góry te zbudowane są głównie z brunatnoszarych łupków, obejmujących mułowce i iłowce, które sporadycznie łączą się z innymi rodzajami skał, takimi jak kwarcyty, piaskowce i zlepieńce z okresu środkowego kambru. Dolne warstwy kambru porastają utwory czwartrzędowe, w tym gliny morenowe oraz lessy. W obrębie Gór Pieprzowych znajduje się stratotyp formacji łupków, które należy do środkowego kambru. Co ciekawe, skamieniałości obecne w tych utworach są rzadkie, a wśród nich znajdują się trylobity, jak Paradoxides i Agnostus, oraz ramienionogi, w tym te bezzawiasowe i zawiasowe, które zostały odkryte w początkach XX wieku w kamieniołomie w Kamieniu Łukawskim.

Łupki Gór Pieprzowych, które stworzyły się jako osady w morzu kambryjskim około 500 milionów lat temu, doświadczyły intensywnych procesów fałdowania w trakcie orogenezy sandomierskiej. Współczesne ułożenie warstw w tym regionie jest niezwykle ciekawe, z nachyleniem dochodzącym nawet do 90° lub większym, co sprawia, że osady są ustawione w pozycji pionowej lub lekko przewrócone. W rezultacie wietrzenia, łupki rozpadają się w specyficzny sposób, a ich zwietrzelina przypomina ziarenka pieprzu, co stanowi ciekawą cechę geologiczną tego miejsca.

Morfologicznie, Góry Pieprzowe tworzą wysoką krawędź doliny Wisły, a ich teren przechodzi w lekko faliste równiny opadające ku południowemu wschodowi. Całość obszaru układa się w łagodnie wygięty łuk, którego ku dołowi wysoka krawędź wznosi się do niespełna 200 m n.p.m. Różnica w poziomie pomiędzy płaskim podmokłym korytem Wisły a górną krawędzią pasma wynosi od 40 do 60 m. Specyfika erozji działania na łupki doprowadziła do powstania głębokich jarów oraz parowów, które miejscowi nazywają rozdołami, prowadzących ku dolinie Wisły.

Obszar Gór Pieprzowych objęty jest ochroną jako rezerwat przyrody, co sprzyja zachowaniu jego wyjątkowych walorów geologicznych i biologicznych. Dla miłośników turystyki pieszej zlokalizowano tu także czerwony szlak turystyczny, który prowadzi od Gołoszyc do Piotrowic, umożliwiając odkrywanie uroków tego fascynującego regionu.